Aitor Arana

escritor español

Aitor Arana Luzuriaga (Legazpia, 21 de diciembre de 1963) es un lingüista, escritor, traductor y esperantista español.

Aitor Arana
Información personal
Nacimiento 21 de diciembre de 1963 Ver y modificar los datos en Wikidata (61 años)
Legazpia (España) Ver y modificar los datos en Wikidata
Nacionalidad Española
Información profesional
Ocupación Escritor, lingüista, traductor y esperantista Ver y modificar los datos en Wikidata
Lengua literaria Euskera

Biografía

editar

Inició su vida profesional como profesor de euskera. Comenzó a escribir a los 17 años, empezando una prolífica carrera de escritor y traductor que cuenta con varias decenas de títulos, la mayoría de ellos en euskera. Ha recibido numerosos premios por sus obras en diversas categorías, como novela o teatro.[1]

Se ha especializado en la literatura infantil y juvenil y es también autor de diferentes estudios lingüísticos sobre las variedades dialectales del euskera.

Algunas de sus obras originales han sido traducidas a otras lenguas. También ha escrito libros en esperanto, incluyendo libros de aprendizaje, un amplio diccionario y traducciones de obras originales en euskera.[2][3]

Cuentos

editar
  • Ipuin lizunak (1994, Haranburu)
  • Ipuin ilunak (1995, Haranburu)
  • Gaueko ortzadarra (1997, Pamiela)
  • Haize gorria (1999, Hiria)
  • Atharratzeko erregina (2000, Hiria)
  • Bervalen gertatuak (2000, Hiria)
  • Onan (2000, Txalaparta)
  • Hiru istorio borchazko (2001, Hiria)
  • Ipuin entzulea (2001, Euskaltzaindia-BBK)
  • Sexuketan (2002, Hiria)
  • Ezohiko ipuinak (2005, Hiria)
  • Lehenbiziko ipuinak (2005, Hiria)
  • Ordaina (2008, Arabako Foru Aldundia)
  • Xut (2008, Hiria)

Novela

editar
  • Historia lazgarria (2001, Euskaltzaindia-BBK)
  • Boste ahizpa (2003, Euskaltzaindia - BBK) - 178 orr.
  • Aita-semeak (2005, Hiria)
  • Errege hilobia (2006, Elea)
  • Oscar eta Sebastian (2009, Kutxa Fundazioa)
  • ETAko buruzagi (2010, Hiria)
  • Dorian Grayren egiazko erretratua (2011, Txalaparta)
  • Sacamantecas nuen aita (2012, Txalaparta)

Ensayo

editar
  • BBK-Euskaltzaindia literatura sarien historia (1958-2003) (2004, Euskaltzaindia)
  • Etruskoak. Ziurtasunaren eta zalanzaren artean (2004, Hiria)

Literatura infantil y juvenil

editar
  • Azkonarren laguna (1987, Elkar)
  • Loaren bidez (1990, SM)
  • Afrikako semea (1991, Elkar)
  • Jainko txikia (1994, Elkar)
  • Urtegi misteriotsua (1994, Elkar)
  • Uxue eta Urtzi (1997, Ibaizabal)
  • Herauskorritse (1998, Mensajero)
  • Nijerida eta Koomori saguzarrak (1998, Ibaizabal)
  • Buztantxoren larrialdiak (2000, Elkar)
  • Erregina bahitua (2000, Edebe-Giltza)
  • Josu, Asier eta... (2000, Mensajero)
  • Amodioaren gazi-gozoak (2001, Ibaizabal)
  • Irunberriko sorginak (2003, Txalaparta)

Teatro

editar
  • Azken gurasoak (2003, SM)
  • Lagun mina (2003, Euskaltzaindia - BBK)
  • Editorea (2006, Kutxa Fundazioa)
  • Egin bedi zure nahia (2008, Hiria)

Lingüística

editar
  • Zaraitzuko hiztegia (2001, Hiria-Nafarroako Gobernua)
  • Zaraitzuko euskara (2001, Hiria-Nafarroako Gobernua)
  • Izarbeibarko hiztegia (2002, Hiria-Nafarroako Gobernua)
  • Nafarroako ipar-ekialdeko euskara. Irunberritik Aezkoaraino (2003, Alttafaylla)
  • Nafarroako euskalkiak. Hegoaldeko goi-nafarrera. Hiztegia (2004, Hiria)
  • Zaraitzuera. Irakurgaiak (2004, Hiria)

En esperanto

editar
  • Esperantoa ikasgai (1990, 2ª ed. 2016). Manual de esta lengua auxiliar internacional en euskera
  • Memorajoj de eŭska bovino (1999). Traducción al esperanto de las "Memorias de una vaca vasca" de Bernardo Atxaga
  • Portreto de Dorian Gray (2012). Traducción al esperanto de la obra de Oscar Wilde
  • Klaŭda kaj la rivera sekreto (2013)
  • Fajra amo (2015)
  • Eŭska-Esperanta Esperanta-eŭska vortaro / Euskara-esperantoa Esperantoa-euskara hiztegia (2015). Gran diccionario esperanto-euskera [4]
  • La okulvitroj de Lidia (2023, Ars Libri, Polonia), biografía novelizada de Lidia Zamenhof [5]

Referencias

editar
  1. EL PAIS, ed. (14 de diciembre de 2002). «Aitor Arana gana los premios de teatro y novela de Euskaltzaindia». Consultado el 22 de abril de 2016. 
  2. Diario de Navarra, ed. (7 de mayo de 2015). «Aitor Arana relacionará hoy esperanto y euskera». Consultado el 8 de febrero de 2025. 
  3. Vilaweb, ed. (18 de febrero de 2017). «El lingüista i esperantista basc presenta avui a Gràcia el seu imponent diccionari esperanto-èuscar, èuscar-esperanto». Consultado el 8 de febrero de 2025. 
  4. «Eŭska-Esperanta Esperanta-eŭska vortaro / Euskara-esperantoa Esperantoa-euskara hiztegia» (en esperanto). Consultado el 22 de abril de 2016. 
  5. La okulvitroj de Lidia] en el servixio de venta de libros de la Asociación Universal de Esperanto.

Enlaces externos

editar